İsrail ile Hamas arasındaki çatışma için önerilen son ateşkes planı, sekiz aylık savaşın yakında sona erebileceği yönündeki umutları artırsa da, barış ufukta görünmüyor.
İsrail ile Hamas arasında ateşkes anlaşması için çabalar sürerken, tarafların ABD destekli ateşkes önerisini tam olarak benimsememiş olması nedeniyle Washington yakın gelecekte bir anlaşma beklemiyor.
Ancak ABD Başkanı Joe Biden hâlâ “kendinden emin”.
Bugün çatışmaların gündemde olduğu İtalya'daki G7 zirvesinde konuşan Biden, ateşkes planına ilişkin “ümidini kaybetmediğini” söyledi.
İsrail'in Gazze Şeridi'ni bombalaması devam ederken, Hamas bu hafta kalıcı ateşkes ve İsrail birliklerinin Gazze'den tamamen çekilmesini amaçlayan ABD destekli barış teklifinde değişiklik yapılmasını önerdi.
Her ne kadar Hamas ateşkes planı konusunda İsrail'e göre daha ılımlı olsa da İsrail'in planın hükümlerini uygulama kararlılığına şüpheyle yaklaşıyor.
Geçtiğimiz Perşembe günü ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, İsrail'in ateşkes planına tam olarak bağlı olmadığı yönündeki iddialara karşı çıktı. Amacının “kalan boşlukların nasıl doldurulacağını bulmak ve bir anlaşmaya varmak” olduğunu söyledi.
İsrail-Lübnan sınırında Hizbullah militanları, üst düzey bir yetkilinin öldürülmesine misilleme olarak ikinci gün de İsrail askeri karakollarına roketler ve patlayıcı yüklü insansız hava araçlarıyla saldırdı.
Saldırılar, bazı İsrailli liderlerin Hizbullah'ın roket ateşini susturmak için topyekun savaş tehdidinde bulunduğu ve militan grubun ateşkes müzakereleri sırasında müttefiki Hamas'ı desteklemesi için İsrail'e baskı yapmaya çalıştığı bir dönemde gerçekleşti.
Umutlar azalıyor
Savaşın Gazze nüfusunun yüzde 80'ini yerinden etmesi, çoğu şehri yaşanmaz hale getirmesi ve gıda kıtlığına yol açması nedeniyle Filistinliler çatışmanın bir an önce sona ermesini istiyor.
Gazze'nin merkezindeki Deir el Balah'a sığınan Seleme Ebu el Kumbuz, “Çözüm istiyoruz. Evlerimize dönmek istiyoruz. Bu hayattan yorulduk” dedi.
Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e düzenlediği sürpriz saldırıyla başlayan ve 1.200 kişinin ölümüyle sonuçlanan çatışmalarda şu ana kadar 37 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti. Gazze'deki Filistinlilerin çoğu en az bir akrabasını kaybetti.
Ateşkes planı hâlâ masada olsa da müzakerelerden umudunu kaybedenler var.
Deir al-Belah'a sığınan Etaf Abdul Bari, “Çok pazarlık yaptılar ama nafile” dedi. “Biz onların elinde oyuncak değiliz.”
İsrail'de ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer gruplar tarafından tutulan rehinelerin aileleri tarafından destekleniyor.
İsrailli yetkililere göre Hamas, Ekim saldırısında yaklaşık 250 kişiyi rehin aldı ve Kasım ayında yapılan geçici ateşkes anlaşmasının ardından yaklaşık 100 kişiyi serbest bırakırken, 80 kişi ise esir kaldı.
Aileler ve destekçileri her hafta bir araya gelerek anlaşmayı desteklemek için gösteri yapıyor ve önemli sayıda rehineyi serbest bırakmanın tek yolunun müzakereler olduğunu savunuyorlar. Kamuoyu yoklamaları İsrail kamuoyunun rehinelerin anlaşma yoluyla serbest bırakılmasını öncelik olarak gördüğünü de gösteriyor.
Ancak rehinelerin aileleri arasında anlaşmaya karşı çıkanlar da var.
Tikva Forumu Direktörü Eitan Zeliger, savaşı sona erdirecek bir anlaşmada rehinelerin serbest bırakılmasına karşı çıkan yaklaşık 30 rehine ailesini temsil ettiğini ve İsrail'in Hamas'ın müzakere pozisyonunu zayıflatmak için askeri baskıyı artırmasında ısrar ettiğini söyledi.
REKLAMZeligar, “Bu, birçok rehine ailesi için uzun, zorlu ve cehennem gibi bir süreç ama konuştuğumuz aileler, rehineleri savaş olmadan geri getirmenin mümkün olmadığını anlıyor.”