İngiltere’de yaşam standartları, 1950’ler sonrası en büyük gerilemeyle karşı karşıya

Daniel Thomas / BBC Iktisat Muhabiri

İngiltere’de yaşam pahalılığı gelirleri eritirken, ülkedeki yaşam standartları kayıtların tutulmaya başlaması sornası en büyük gerilemeyle karşı karşıya.

Hükümetin resmi tahminlerine gore fiyatlardaki yükselme hesaba katıldığında, önümüzdeki birkaç yıl içinde gelirlerde %7’lik bir azalma olacak.

Bütçe Sorumluluğu Ofisi’nin (OBR) tahminlerine gore ek olarak, yaşam standartlarının geçen yılki seviyelerine geri dönmesi için altı yıl daha geçmesi gerekiyor.

İngiltere’de Maliye Bakanı Jeremy Hunt bugün açıklamış olduğu mali planda 55 milyar sterlinlik vergi artışı ve harcamalarda kesinti öngörüyor.

Ukrayna’daki harp ve koronavirüs pandemisi sebebiyle büyük artış gösteren enerji ve besin tutarları hane bütçeleri üstünde şimdiden büyük bir yük oluşturuyor.

OBR, son 41 senenin en yüksek düzeylerine çıkan enflasyonun da ekonomiyi yavaşlattığı uyarısında bulunuyor.

OBR, enflasyonun bu senenin son üç ayında büyük seviyede hükümetin enerji faturalarını kısıtlayan enerji fiyat garantisi yardımıyla %11 ile zirve yapacağını öngörüyor.

Sadece müessese, artan fiyatların gene gerçek kazançları eritmeye devam edeceğini ve “yaşam standartlarında kayıtların tutulmaya başlandığı 1956 yılından en büyük gerilemenin görüleceğini” söylemiş oldu.

Kurum hane gelirlerinde iyileşme olmasını beklediğini sadece 2028’e ulaşıldığında dahi gene de pandemi öncesi seviyeden fena olacağını öngörüyor.

OBR’ın açıklamasında, yükselen faizler ve düşen ev fiyatlarının “tüketim ve yatırım üstünde yük oluşturacağı ve ekonomiyi bir yıldan birazcık daha çok sürecek bir durgunluğa sürükleyeceği” bildirildi.

2022’de ekonominin % 4,2 büyümesinin beklendiği sadece gelecek yıl % 1,4 daralacağı tahmin edilirken, sonraki üç yılda % 1,3, % 2,6 ve % 2,7 büyümesi göndürülüyor.

İşsizlik oranının da şu andaki % 3,6’lık seviyeden % 4,9’a yükselmesi, 2024’te de yeniden düşmesi umut ediliyor.

Netice olarak da yarım milyondan fazla kişinin işlerini kaybedeceği tahmin ediliyor.

Ekonomik durgunluk, ekonominin üst üste iki üç aylık dönemde daralması olarak tanım ediliyor.

Ekonomik durgunluk dönemlerinde genel anlamda firmalar daha azca para kazanıyor, ücretler düşüyor ve işsizlik artıyor. Bu da hükümetin kamu hizmetlerinde kullanmak suretiyle daha azca vergi alabilmesi anlamına geliyor.

Maliye Bakanı Hunt, Eylül ayında açıklanan mini bütçenin yarattığı tartışmaların peşinden yeni açıklamış olduğu bütçedeki 55 milyar dolarlık vergi artışı ve kesintilerin internasyonal yatırımcıların gözündeki güvenilirliğini artırmasını umuyor.

Hunt’ın selefi Kwasi Kwarteng, iyi mi fonlanacağını açıklamadan büyük vergi kesintileri vaat etmiş ve bu yatırımcıları ürkütmüştü. Bunun peşinden sterlinin kıymeti üstün dereceli seviyelere gerilemiş ve hükümetin borçlanma maliyetleri artmıştı.

Mesele kısmen de, Kwarteng’in normalde olduğu benzer biçimde OBR’ın bağımsız bir analizini yayımlamayı reddetmesiydi.

Selefinin planlarının çoğunu rafa kaldıran Hunt, borçlanma maliyetinin düştüğünü ve sterlinin güçlendirdiğini söylemiş oldu.