Hindistan ve Pakistan’ın bağımsızlığının 75. yılı: Bölünme sürecinde yaşananlar nasıl bir miras bıraktı?

Kaynak, Getty Images
15 Ağustos 1947’de Hindistan ve Pakistan, İngiltere’den bağımsızlığını kazanmıştır. Daha doğrusu aynı gün İngiltere’nin yönettiği topraklar, Hindistan ve yeni kurulan Pakistan devleti (Doğu Pakistan ondan sonra Bangladeş oldu) içinde bölündü.
Bu bölünme 15 milyon kişinin evlerinden olduğu ve tahminlere nazaran 1 milyon kişinin öldüğü bir sertlik dalgası yarattı.
Hindistan ve Pakistan o günden bu yana birbirine düşman iki ülke.

Niçin bölünme sonucu alındı?
İngiltere 1946’da Hindistan’a bağımsızlığını vereceğini duyurdu. Londra’nın mali gücü artık ülkeyi yönetmeye yetmiyordu. Son İngiliz Genel Valisi Lord Louis Mountbatten bağımsızlık tarihini 15 Ağustos 1947 olarak belirledi.
O dönem Hindistan nüfusunun % 25’i Müslümandı. Kalan kısmıysa büyük seviyede Hindu. Ülkede ek olarak Sihler, Budistler ve öteki azınlık dinlerine mensup olanlar da vardı.

Kaynak, Getty Images
Hint Sanat ve İnsani Araştırmalar Konseyi’nden Profesör Navtej Purewal, “İngilizler dini, Hindistan’daki halkı kategorilere bölmek için kullandı. Mesela mahalli seçimler için ayrı Müslüman ve Hindu listeleri yaptılar. Müslüman ve Hindu siyasetçilere ayrılmış sandalyeler vardı. Din, siyasette bir unsur haline geldi” diyor.

Fikir kuruluşu Chatham House’un Dış Siyaset Enstitüsü’nden Dr. Gareth Price’a nazaran ise “Hindistan’ın bağımsız olacağıb elli olduğunda oldukça sayıda Müslüman, Hindu çoğunluk tarafınca yönetilecek bir ülkede yaşamaktan kaygı duydular. Ezileceklerini düşündüler. Ayrı bir Müslüman ülke isteyen siyasal liderlere destek vermeye başladılar”.
Bağımsızlık hareketinin liderleri Mahatma Gandi ve Pandit Cevahirlal Nehru, tüm inançları kucaklayan birleşik bir Hindistan istediklerini söylüyordu.

Sadece Tüm Hindistan Müslüman Birliği lideri Muhammed Ali Cinnah, bağımsızlık anlaşması çerçevesinde bölünme istiyordu.
Dr. Price, “Birleşik bir Hindistan’ın iyi mi işleyeceği mevzusunda uzlaşmaya varmak uzun bir vakit alacaktı. Bölünme acele ve kolay bir çözüm benzer biçimde göründü” diyor.

Kaynak, Huw Evans Picture Agency
Bölünme ne kadar acıya yol açtı?
Hindistan ve Pakistan arasındaki yeni sınırlar 1947’de İngiliz işgören Cyril Radcliffe tarafınca çizildi.
Hindistan alt kıtasını kabaca Hinduların çoğunluğu oluşturduğu orta ve cenup kısmı ile, Müslümanların çoğunluğu oluşturduğu kuzeybatı ve kuzeydoğu kesimi şeklinde böldü.
Sadece İngiliz Hindistan’ı geneline yayılmış Hindu ve Müslüman toplulukları da vardı. Bu da bölünmeden sonrasında ortalama 15 milyon şahıs, çoğunlukla yüzlerce kilometre yol giderek yeni oluşan sınırları geçmeye çalıştı.
Birçok yerde, insanoğlu toplumlar arası sertlik yüzünden evlerinden oldu. Bunun ilk örneği 1946’da tahminen 2 bin kişinin öldürülmüş olduğu Kalküta katliamıydı.
Londra Üniversitesi’ne bağlı SOAS’tan Cenup Asya zamanı uzmanı Dr. Elenaor Newbigin, “Müslüman Birliği milisler kurdu, hem de sağcı Hindu grupları da. Bu tedhiş grupları, insanları köylerinden kovaladı” diyor.

Kaynak, Getty Images
Bu süreçte minimum 200 bin şahıs öldürüldü ya da sığınmacı kamplarında hastalık sebebiyle yaşamını yitirdi. Bu sayının 1 milyon oladuğunu söyleyenler var.
Hem Hint hem de Müslüman on binlerce hanım tecavüze uğradı, kaçırıldı ya da sakat bırakıldı.
Bölünmenin neticeleri ne oldu?
Bölünmeden bu yana Hindistan ve Pakistan, Keşmir bölgesinin kontrolü için birkaç kez savaştı.
1947-48 ve 1965’te iki kez topyekun harp yaşandı. İki ülke, 1999’deki Kargil krizi esnasında da çatıştı.
İki ülke de bölgenin kendilerine ilişik bulunduğunu iddia ediyor ve şu anda bölgenin değişik yerlerini denetimleri altında tutuyorlar.

Hindistan 1971’de de bağımsızlık için Pakistan ile savaşan Doğu Pakistan’a (şu anda Bangladeş) yardım için müdahale ettiğinde de İslamabad ile savaştı.
Şu anda Pakistan nüfusunun % 2’sinden azı Hindu.
Dr. Price, “Pakistan giderek daha İslamcı hale geldi. Bunun sebebi de kısmen nüfusunun oldukça büyük çoğunluğunun Müslüman olması ve oldukça azca sayıda Hindu kalmış olması. Hindistan da giderek daha oldukça Hindu milliyetçiliğinin tesiri altında” diyor.

Kaynak, Getty Images
Dr. Newbigin’e nazaran ise “Bölünmenin mirası üzüntü verici. İki ülkede de kuvvetli dini çoğunluklar yarattı. Azınlıklar daha da küçüldü ve daha ilkin olmadığı kadar oldukça tehdit altına girdiler” diyor.
Profesör Navtej Purewal da o dönem birleşik bir Hindistan’ın kurulabileceği görüşünde.
“1947’de birleşik bir Hindistan oluşturmak mümkün olabilirdi. Müslümanların çoğunlukta olduğu eyaletler de dahil, gevşek bir eyaletler federasyon kurulabilirdi.
“Fakat hem Gandi hem de Nehru merkezden denetim edilen birleşik bir ülkede ısrar ettiler. Müslüman bir azınlığın o şekilde bir ülkede iyi mi yaşayabileceğini asla hakkaten düşünmediler.”
Yoruma kapalı.