Grip vakaları artıyor, eczanelerdeki grip aşısı yeterli mi?

Fundanur Öztürk, BBC Türkçe

Eczanelerde grip aşısı satışları sürüyor. 65 yaş üstü ve kronik rahatsızlığı olan kişiler grip aşısından parasız faydalanabilirken, bu grubun haricinde kalanlar 243 TL ücretle grip aşısına ulaşıyor. BBC Türkçe’ye konuşan uzmanlar, Türkiye’de riskli grupta yer edinen ortalama 10 milyon kişiye kafi gelecek sayıda grip aşısı olmadığını değerlendiriyor.

Tüm Eczacı İşverenler Sendikası’nın (TEİS) açıklamasına bakılırsa Eylül ayında Türkiye’ye 3,5 milyon grip aşısı geldi. Grip aşılamaları ortalama 8 gün ilkin, 65 yaş üstü ve risk grubunda yer edinen bireylerle başladı.

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, kronik hastalıkları bulunanlar ile 65 yaş üstü vatandaşların ücretsiz bir şekilde grip aşısı olabileceğini deklare etti. Riskli grupta bulunmayan sadece grip aşısı olmak isteyenler için grip aşılarının fiyatı 243 lira olarak belirlendi.

Mevsimsel grip sebebiyle yapılacak grip aşılarının ülkeye ulaştığını söyleyen Koca, “Bu mevzuda da hazırlığımız tam. Kafi oranda grip aşımız mevcut” dedi.

Sadece BBC Türkçe’ye konuşan uzmanlara bakılırsa, grip aşıları bu yıl da talebi karşılamayacak.

Ankara Eczacı Odası Başkanı Eczacı Taner Ercanlı, Türkiye’de kronik hastalığı bulunan ve risk grubunda ortalama 10 milyon şahıs bulunduğunu belirtiyor:

“Şu anda depolardan eczanelere sevkiyat gerçekleşmeye başladı. Şimdilik aşı var fakat maalesef gelen aşı, her yıl olduğu şeklinde gene yetmeyecek.”

BBC Türkçe’ye konuşan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı ise şimdiden eczanelerde grip aşısı eksikliğinin yaşandığını belirtiyor:

“Bugünden itibaren eczanelerde grip aşısı bulunmamaya başladı. İstek yaptığımız eczaneler, depolarda grip aşısının kalmadığını söylüyor.

“Sorun şu ki, Sıhhat Bakanlığı tarafınca ne kadar aşı tedarik edildiğini net olarak bilemiyoruz. Muhtemelen, parasız aşı hakkı tanımlanan hastalarımız bile eczanelere gittiklerinde aşı yok cevabıyla karşılaşacak.”

Grip aşısının tüm yurttaşlar için parasız bir kamu hizmeti olarak tanımlanması gerektiği fikri de sıkça dile getirilse de TTB Halk Sağlığı Kolu Başkanı Dr. Gamze Varol aynı fikirde değil.

Sıhhat Bakanlığı’nın grip aşısı mevzusunda belli grupları önceliklendirerek parasız hizmet sağlamasını pozitif yönde bir uygulama olarak değerlendiren Dr. Varol, gribe karşı son aşama etkili bireysel korunma şekilleri varken, aşının tüm vatandaşlar için mecburi ve parasız olması gerekmediğini söylüyor.

Her yıl sonbahar aylarıyla beraber, grip ve öteki solunum yolu enfeksiyonlarında artış yaşanmış olan bir dönem başlıyor.

Sadece doktorlara bakılırsa bu kış, her zamankinden daha çok grip vakalarının görülmesi umut ediliyor.

Covid-19 tedbirleri sebebiyle bilhassa 2020-2021 sezonunda oldukça azca grip vakası görüldüğünü söyleyen doktorlar, gribe karşı toplumsal bağışıklığın azalmış olabileceğini değerlendiriyor.

BBC Türkçe’ye konuşan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü, güncel verilere bakılırsa Türkiye’de grip vakalarında artış yaşandığını söylüyor.

“2021’de bu şekilde olmadı zira o dönem koronavirüs önlemleri, öteki solunum enfeksiyonlarını da görülmesini engelledi. Şu anki analizler Türkiye’de grip vakalarının arttığını gösteriyor. Bilhassa gelecek ay daha oldukça artmasını bekliyoruz. Dikkatli olmakta yarar var.”

Uzmanlar, grip için alınması ihtiyaç duyulan önlemlerin Covid-19 için yapılması gerekenlerle aşağı yukarı aynı bulunduğunu değerlendiriyor.

Alınması ihtiyaç duyulan tedbirler; maske, mesafe ve el hijyeni ve iyi havalandırma ve aşı şeklinde sıralanıyor.

Sıhhat Bakanlığı belli 65 yaş üstü ve kronik rahatsızlığı olan kişiler şeklinde risk grupları belirliyor ve bu kişilerin aşı hakkını ücretsiz bir şekilde tanımlıyor.

TTB Halk Sağlığı Kolu Başkanı Dr. Gamze Varol, “TTB olarak her insana grip aşısı yapılsın şeklinde bir savımız yok” diyerek şu şekilde açıklıyor:

“Şu sebeple Türkiye’de hem çocukluk çağı hem de erişkin bağışıklamasında aşı takvimine alınabilecek daha öncelikli hastalıklarımız var. Grip aşısı bunların içinde değil.”

“Covid sonrasında influenza riski artacak, bu bir gerçek. İnsanlara aşıyı önerebiliriz fakat şu anda, aşı olmak isteyen hepimiz için aşımız yok.”

Dr. Varol, sıhhat çalışanları ve hasta ile iç içe olan tıp fakültesi öğrencilerinin de grip için risk grubu içine alınmasını talep ediyor:

“Grip aşısı riskli gruplar için parasız olabilir fakat risk grubunda olmayan kişiler, aşıyı tutarı mukabilinde alabilir. Şu sebeple esas koruma, bireysel korunmadan geçiyor.

“Korunmak için bu kadar mühim ve etkili yollar varken, grip aşısının her insana parasız olması savunacağımız bir yaklaşım değil.”

E-Nabız kullanıcıları, ana sayfada yer edinen “İnfluenza Risk Durumu” sekmesine tıklayarak, kendisine parasız aşı hakkı tanımlanıp tanımlanmadığını görebiliyor.

Vatandaşlar aile hekimine başvurarak da bu sorgulamayı yapabiliyor.