BBC, Google’ın havayollarının salımlarını “düşük gösterdiğini” ortaya çıkardı

Justin Rowlatt, BBC İklim Editörü

BBC, Google’ın uçuşlardan meydana gelen salımları hesaplama yöntemini değiştirdiğini keşfetti. Değişim, uçuşlardan meydana gelen salımların tesirini eskisine gore fazlaca daha düşük gösteriyor.

Bazı uzmanlar Google’ın hesaplamalarının uçuşların iklime tesirini yarı yarıya azalttığını söylüyor.

Greenpeace’in bilim ekibi lideri Dr Doug Parr, “Google, sayfalarında havacılık endüstrisinin iklim üstündeki etkilerini olduğundan düşük gösteriyor” diyor.

Şirket “sanayi paylaşlarına” danışarak bu değişikliğe gittiğini deklare etti.

Temmuz ayında devreye alınan yenilikle Google, Uçuşlar servisine entegre edilen karbon ayak izi hesaplayıcısının emek harcama şeklini değiştidi.

Uçuşlar, Google’da bir uçuş aradığınızda en üstte sıralanıyor ve uçuş trendleriyle beraber fiyat ve uçuş bilgilerini karşılaştırmalı olarak gösteriyor.

Bu bilgilerin yanında her uçuşa dair “averaj emisyon” bilgisi de paylaşılıyor.

Değişiklikle beraber hesaplamalara yalnız karbon salımlarının tesiri dahil ediliyor.

Oysa uçuşların iklim tesiri, fosil yakıtların yanmasından meydana gelen karbon salımlarıyla sınırı olan değil.

Mesela uçuşların niçin olduğu yoğunlaşma izleri Dünya’dan yayılan ısıyı hapsederek gezegenimizde net bir ısınma etkisine yol açıyor.

Yoğunlaşma izleri uçakların arkasından oluşan uzun beyaz çizgiler olarak gözlemleniyor.

Havayolları tüm karbon salımlarının yüzde 2’sinden görevli. Karbondioksit dışındaki tesirleri göz önüne alındığındaysa küresel ısınmadaki oranı yüzde 3,5’e çıkıyor.

Google’ın açık kaynak kod depolama servisi GitHub’da paylaşmış olduğu güncellemeye gore, karbondioksit dışındaki faktörlerin (hesaplamalara) iyi mi ve ne vakit dahil edileceği, “hesaplamaların doğruluğu açısından” paydaşlarından elde edeceği girdilere bağlı.

Sadece BBC’nin bu konudaki sorusuna Google, uçuşların karbondioksit salımı dışındaki iklim etkilerinin de hesaplamalara dahil edilmesi gerektiğine inandığını söylüyor.

İngiltere hükümeti havayolu salımlarının hesaplanmasıyla ilgili Google’dan değişik bir yaklaşım benimsiyor.

Havayolu şirketlerine bir uçuşun sebep olduğu karbon salımının 1,9 ile çarpmaları öneriliyor. Doğrusu uçuşun ek tesirleri yansıtılırken karbon salımları ortalama ikiyle çarpılıyor.

Hükümetin şirketlere yönelik rehberinde 1,9 çarpanının değerinin kati olmadığı sadece “şu anda bu tesirleri hesaba katmanın daha iyi bir yolunun” olmadığı belirtiliyor.

Gezi endüstrisinin çevresel tesirini azaltmak için kampanya yürüten Transport and Environment grubu da bu mevzuda aynı fikir bulunduğunu şu sözlerle ifade ediyor:

“Mevcut bilimsel informasyon, karbondioksit dışındaki faktörlerin havacılığın toplam iklim tesirinin üçte ikisine sebep olduğu gerçeğini destekliyor.

“Sektör bu problemi uzun süre gizledi… Google, Avrupa Parlamentosu’nun yapılmasını öngördüğü benzer biçimde, kullanıcılara her uçuş için karbondioksit dışındaki tesirleri göstermelidir” diyor.

Google’ın internette meydana getirilen 10 aramadan 9’una ev sahipliği yapmış olduğu düşünüldüğünde değişikliğin geniş yankıları olabilir.

Bunun yanında firmanın karbon hesaplama metodolojisi, havacılıkta sanayi standardı olarak geniş çapta kabul görüyor.

Ayda 100 milyondan fazla ziyaretçisiyle dünyanın en büyük çevrim içi gezi acentelerinden kabul edilen Skyscanner halihazırda Google’ın metodolojisini kullanıyor.

Booking.com, Expedia, Tripadvisor ve Visa benzer biçimde büyük işletmeler de bu metodolojiyi kullanmayı düşündüklerini söylemişlerdi.

Google’ın sürdürülebilirlikten görevli yürütme kurulu üyesi (CSO) Kate Brandt, firmanın “dünyanın dört bir tarafındaki gezginlerin ve iş dünyasının sürdürülebilirliğe öncelik vermesini elde eden araçlar geliştirmeyi” hedeflediklerini söylüyor.

Sanayi uzmanları, Google’ın metodolojisini değişiklik yapma kararının tam tersi tesir yapacağını söylüyor.

İşletmelerin seyahatlerinin iklim tesirini azaltmaları mevzusunda uzmanlaşmış İngiliz şirketi Thrust Carbon’ın kurucusu Kit Brennan, “Müşteriler için görünmez hale getirilmesi sebebiyle yüz milyonlarca ton eşdeğeri karbondioksit salımının tesirinin göz ardı edileceğinden endişeleniyorum” diyor.

Bunun yanında tüketicilerin karbon salımı dışındaki iklim tesirinin iklim uzun solukta mühim olmadığına inanabileceklerinden korktuğunu da belirtiyor.

Bu, insan çalışmalarından meydana gelen küresel ısınmanın ortalama yüzde 1,5’lik bölümünün göz ardı edileceği ve havayollarının emisyonlarını azaltma baskısının azalacağı anlamına geliyor.

Büyümeye devam eden havayollar endüstrisinin iklim tesirinin de kötüleşmesi umut ediliyor.

Internasyonal Enerji Ajansı’na (IEA) gore, 2000 yılından bu yana havayollarının salımları yüzde 50 arttı ve endüstrinin önümüzdeki yirmi yıl süresince her yıl yüzde 4’ten fazla büyüyeceği öngörülüyor.