Basın İlan Kurumu, Evrensel gazetesinin resmi ilan ve reklam yayımlama hakkını iptal etti

Evrensel gazetesi, gazetenin resmi duyuru ve reklam yayımlama hakkının Basın İlan Kurumu (BİK) tarafınca tümüyle iptal edildiğini duyurdu.

BİK’in Eylül 2019’da almış olduğu resmi duyuru ve reklam durdurma sonucu sebebiyle gazeteye 3 senedir duyuru verilmiyordu.

Evrensel gazetesi, BİK Genel Müdürlüğü tarafınca gazeteye iletilen tebligatta, iptal sonucuna gerekçe olarak okurların bayilerden birden fazla gazete satın alması, kurum abonelikleri ve kayıt defterlerinin tertipli tutulmadığı iddiasının yer aldığını yazdı.

BİK’in iptal sonucunda, 19 Temmuz’da bayi ve 20 Temmuz’da yönetimsel denetim yapıldığı belirtilerek, duyuru hakkı için lüzumlu olan 4 bin satış bandının BİK’in duyuru yönetmeliğinin ilgili maddesini ihlal ederek aştığına hükmedildiği ifade edildi.

BİK’in duyuru yönetmeliğinin ilgili maddesi, “son nokta ikincil bayilerdeki satışların makul ve kabul edilebilir gerekçelerle birden fazla meydana getirilen satışlar kural dışı olmak suretiyle fiilen ve birer birer yapılmış olması asıldır” hükmünü içeriyor.

Kararda, bayi denetimlerinde, “Emek Partisinin 13 değişik il ve ilçe örgütlerinde 650 tane”, “3 değişik belediyede 85 tane olmak suretiyle” ve başka bazı bayilerden de toplu satış yapıldığı belirtiliyor.

BİK sonucunda ek olarak Evrensel’in günlük satış ve iade bilgilerinin de denetimde bulunulan süre içinde tertipli şekilde elektronik kayıt defterine işlenmediği ifade edildi.

14 ve 16 Eylül 2019 tarihlerinde de bayi denetimi yaptığını söyleyen BİK, Evrensel’in “dört bin adetlik asgari fiili satış şartını yerine getirmediğini” ileri sürerek resmi duyuru ve reklam yayımlama hakkını iptal etti.

BİK Evrensel, BirGün, Cumhuriyet ve Sözcü gazetelerine, bazı haber ve köşe yazılarını gerekçe göstererek belirli sürelerle resmi duyuru yayınlamama cezası uygulamıştı.

Anayasa Mahkemesi Mart 2022’de, bu gazetelerin BİK’in duyuru kesme cezalarına dair yaptıkları bireysel başvuruları toplu olarak değerlendirmiş ve ihlal sonucu vermişti.

AYM’nin 10 Ağustos’ta açıklamış olduğu karar gerekçesinde, basın ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine ilişkin kararın oy çokluğuyla alındığı belirtilerek, BİK kararlarının “düzenleme amacından öteye giderek artık kimi basın mensupları açısından caydırıcı tesir yaratabilecek bir cezalandırma aracına dönüştüğü ve bu durumun dizgesel bir soruna niçin olduğu” vurgulandı.

Evrensel gazetesi Genel Gösterim Yönetmeni Fatih Polat, duyuru hakkının iptali kararını “siyasal susturma operasyonu” olarak değerlendirdi ve karara itiraz edeceklerini söylemiş oldu.

DİSK’e bağlı Basın-İş sendikası da toplumsal medyadan karara tepki gösterdi ve BİK’in “basına yönelik ekonomik denetim aracı” bulunduğunu savundu ve “Herkesi haber alma hakkına sonuna kadar haiz çıkmaya ve iktidarın ekonomik cenderesine karşı dayanışmaya çağırıyoruz” diye yazdı.