Bangladeş'te kotalara ilişkin halk protestolarına sert polis müdahalesi

Bu haberin ilk yayınlandığı dil İngilizcedir.

Bangladeş'te hükümetin 1971 Kurtuluş Savaşı'na katılan gazilerin yakınlarına kamu istihdamında kota uygulamasına karşı haftalardır sokaklara çıkan protestocular, Cuma günü sert polis müdahalesine maruz kaldı.

Yerel basında çıkan haberlere göre, polisin sert müdahalesi nedeniyle yalnızca Cuma günü 4 protestocu hayatını kaybetti.

Aynı gün başkent Dakka'da gösteri ve yürüyüşler yasaklanırken, ülkede internet erişimi de yasaklandı.

Haftalar önce başlayan ancak Pazartesi günü yoğunlaşan protestolar, Başbakan Şeyh Hasina'nın Ocak ayındaki seçimlerin ardından üst üste dördüncü kez göreve gelmesinden bu yana karşılaştığı en büyük zorluğu temsil ediyor.

Bangladeş televizyon kanalı Somoy, son çatışmalarda dört kişinin daha öldüğünü bildirdi.

Yerel basında dün, protestocu öğrencilerin ülkeyi “tamamen kapatmaya” çalışması sonucu 22 kişinin öldürüldüğü bildirildi.

Yetkililer protestolarda ölenlerin sayısına ilişkin henüz bir açıklama yapmadı.

Ülkede yaşanan kaos, Bangladeş'in yönetim ve ekonomisindeki sorunları ve iş bulamayan genç mezunların hayal kırıklığını ön plana çıkardı.

Hükümet, kampüsleri kapatmak ve protestocuları dağıtmak için başkentte polis ve paramiliter güçler görevlendirdi. Çarşamba günü ülke genelinde üniversitelerde eğitime ara verildi ve yurtlar kapatıldı.

Associated Press (AP) muhabiri, sınır muhafızlarının önceki gün protestocular tarafından saldırıya uğrayıp ateşe verilen devlet televizyonu binası önünde toplanan binden fazla protestocuya ateş açtığını bildirdi.

Sınır muhafızlarının kalabalığa tüfek ve ses bombası attığı, polis memurlarının ise göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi kullandığı bildirildi.

Bangladeş devlet televizyonuna baskın düzenlendi

Devlet tarafından işletilen Bangladeş Televizyonu'nun bir haber yapımcısı ve muhabiri AP'ye, protestocuların zorla içeri girerek ana kapıyı kırdığını ve araçları ve resepsiyon alanını ateşe verdiğini söyledi.

AP'ye konuşan devlet televizyonu çalışanları isimlerinin açıklanmamasını istedi.

Devlet televizyonu çalışanlarından biri, “Duvarın üzerinden atlayarak kaçtım ancak bazı meslektaşlarım içeride mahsur kaldı. Saldırganlar binaya girerek mobilyaları ateşe verdi” dedi.

Perşembe akşamı ülkenin internet altyapısı büyük ölçüde kesintiye uğrarken, Cuma günü de Dakka'da kesintiler devam etti. Facebook ve WhatsApp gibi sosyal medya platformlarının kullanılmadığı biliniyor.

Ülkedeki aksamalar, Cuma günü başlayan ve dünya çapında bankacılık, havacılık ve medya gibi geniş sektörleri etkileyen küresel aksaklıklarla aynı zamana denk geldi.

Bangladeş Telekomünikasyon Düzenleme Komisyonu tarafından yayınlanan bir bildiride veri merkezleri, protestocuların bazı ekipmanları ateşe vermesi nedeniyle Perşembe günü hizmetlerin kesintiye uğradığını söyledi.

Protestocular Cuma günü de camilerin kapatılması çağrısını sürdüreceklerini duyurdular ve ülke çapındaki camilere öldürülenler için cenaze namazı kılınması çağrısında bulundular. Büyük üniversiteler gerilim sakinleşene kadar kapılarını kapatacaklarını duyurdu.

Protestocular ne istiyor?

Protestocular, 1971'de Bangladeş'in Pakistan'a karşı verdiği bağımsızlık savaşı gazilerinin yakınlarına kamu sektöründe ayrılan yüzde 30'luk kotanın kaldırılmasını talep ediyor.

Bu uygulamanın ayrımcılığa dayandığını ve Başbakan Şeyh Hasina liderliğindeki ve Kurtuluş Savaşı'na öncülük eden “Awami Birliği” partisinin destekçilerine avantaj sağladığını savunan protestocu öğrenciler, uygulamanın tek bir uygulamayla değiştirilmesi çağrısında bulunuyor. meritokratik politika. tabanlı sistem.

Ancak Şeyh Hasina kotayı savundu ve siyasi görüşleri ne olursa olsun gazilerin Kurtuluş Savaşı'na yaptıkları katkılardan dolayı son derece saygıyı hak ettiklerini söyledi.

Hasina, Bangladeş'in istikrarlı büyümesi memnuniyetle karşılanırken, kısmen Ukrayna'daki savaşın neden olduğu küresel huzursuzluk nedeniyle artan enflasyonun hükümete yönelik memnuniyetsizliği tetiklediğini söyledi.

Özel sektörün bazı sektörlerinde iş imkanları artmış olsa da birçok kişi kamu sektöründe çalışmayı daha istikrarlı ve karlı görüldüğü için tercih ediyor. Ancak her yıl yaklaşık 400.000 mezun, kamu hizmetleri sınavında yaklaşık 3.000 sandalye için yarışıyor.

“İnternet yasakları işleri daha da kötüleştiriyor”

Kanada merkezli Balsillie Uluslararası İlişkiler Okulu müdürü Saad Hammadi şunları söyledi: “Bangladeş'te olup bitenler, yalnızca kamu hizmetlerine alımda adil fırsat eşitliği isteyen bir nesil için son derece endişe verici. Devlet politikasına karşı barışçıl bir protesto getirildi. Hukuksuzluğun doruğa ulaşması, hükümetin “Bu, öngörü eksikliğini ve yanlış politika yönetimini ortaya koyuyor” dedi.

Ülkedeki internet yasaklarının “işleri daha da kötüleştirdiğini” vurgulayan Hammadi, sözlerine şöyle devam etti:

“Yerel haber sitelerine erişilemiyor ve insanlar, çoğu zaman ciddi insan hakları ihlalleriyle sonuçlanan kapsamlı devlet operasyonları yürütme kisvesi altında dünyanın geri kalanından dışlanıyor.”

Bangladeş daha önce protestoların yaşandığı bölgelerde internet hizmetlerini kapatmış ve bunu muhalefet partilerinin seslerini bastırmak için bir önlem olarak kullanmıştı.

İnternet gözlemcisi Access Now, ülkenin 2023'te üç abluka vakası kaydettiğini, bunların hepsinin muhalif gösterilerle aynı zamana denk geldiğini ve kapsamının tek bir şehir veya bölgeyle sınırlı olduğunu söyledi. 2022 yılında ülkede altı internet kesintisi yaşandı.

Küresel sivil toplum ittifakı CIVICUS, ulusal seçimler öncesinde muhalefet üyelerine ve destekçilerine uygulanan baskının ardından geçen yıl Bangladeş'e Çin ve Venezuela ile birlikte en kötü not olan “kapalı” notunu verdi.

Ana muhalefet partisi Bangladeş Milliyetçi Partisi (BNP), protestocu öğrencilere destek verme ve kendi gösterilerini düzenleme sözü verirken, öğrenci gösterilerine çok sayıda destekçisi de katıldı. Cuma günü polis yüzlerce BNP destekçisine göz yaşartıcı gaz sıktı ve üst düzey BNP lideri Ruhul Kabir Rizvi'yi tutukladı.

Hasina hükümeti BNP'yi şiddeti kışkırtmakla suçlarken, bu hafta başında yetkililer muhalefet partisinin genel merkezine baskın düzenledi ve partinin öğrenci kanadındaki aktivistleri tutukladı.

Awami Birliği ve BNP sıklıkla birbirlerini siyasi kaosu ve şiddeti kışkırtmakla suçlarken, Hasina hükümeti geçtiğimiz günlerde BNP ile seçimleri bozmaya çalıştığını duyurdu.

Hasina hükümeti daha önce 2018'deki kitlesel öğrenci protestolarının ardından kamu kotası talebini engellemişti, ancak son gösteriler, Bangladeş Yüksek Mahkemesi'nin geçen ay bu kararı bozması ve 1971 gazilerinin akrabalarının dilekçe vermesinin ardından kamu kotası talebinin eski durumuna getirilmesiyle tetiklendi.

Yüksek Mahkeme, temyiz duruşmasına kadar kararı erteledi ve yaptığı açıklamada konuyu Pazar günü ele alacağını söyledi.

Çarşamba günü televizyonda yayınlanan bir konuşmasında Hasina, protestocuları mahkemenin kararını “sabırla beklemeye” çağırdı.

“Öğrencilerimizin yüksek mahkemede adaleti sağlayacağına inanıyorum. Hayal kırıklığına uğramayacaklar.”