Ay Tutulması: Kanlı Ay Tutulması nedir? Bugünkü tutulmanın özelliği ne?

Tutulmalar göz kamaştırıcı astronomik vakalar içinde yer ediniyor ve dünyada milyonlarca kişinin ilgisini aynı anda gökyüzüne çeviriyor.

Ay ve Güneş tutulmalarını seyretmek isteyen insanların yeni bir gezim sahası yaratmış olmasına şaşırmamalı.

8 Kasım’da, Şimal ve Orta ABD, Asya ve Okyanusya bölgelerinden görülebilecek Tam Ay Tutulması yaşanacak.

Tutulma, Türkiye saati ile 11.02’de Ay’ın Dünya’nın yarı gölgesine girmesiyle başlamış olacak.

NASA’ya nazaran bundan sonrasında Ay Tutulması yine Mart 2025’e kadar olmayacak.

Dünyanın neresinde olduğunuza nazaran tutulma esnasında Ay’ın kırmızıya döndüğünü görebilirsiniz. Buna “Kanlı Ay Tutulması” deniyor.

“Kanlı Ay Tutulması” aslına bakarsak bilimsel bir terim değil. Ay tamamen tutulduğunda kırmızı bir renge dönüştüğü için bu şekilde bir isim veriliyor.

Ay, Dünya’nın gölgesinden geçtiğinde ve güneş ışığının Ay’ın yüzeyini aydınlatmasını engellediğin bu şekilde bir tutulma yaşanıyor.

Güneş ışığının küçük bir kısmı, Dünya’nın atmosferi yöntemiyle dolaylı olarak Ay yüzeyine hala ulaşıyor ve Ay kırmızı, sarı ve turuncu bir parıltıyla kaplanıyor.

Ay Tutulması tiplerini derledik:

Ay tutulması, Dünya’nın Güneş ile Ay arasına girerek Ay’a düşen ışığı kestiğinde gerçekleşiyor.

Bir başka deyişle, Ay Tutulması esnasında Dünya’nın gölgesini Ay üstünde görebiliriz.

Internasyonal Astronomi Merkezi’ne (IAC) nazaran bunun Güneş Tutulması’ndan farkı, Güneş Tutulması’nın ne kadar görülebileceğinin, Dünya üstündeki gözlemicinin konumuna bağlı olması. Ay Tutulması’nda ise gezegenimizin neresinde olursanız olun, Ay gökyüzünde görülebildiği müddetçe Ay Tutulmasını da seyredebilirsiniz. Güneş Tutulması’nın derecesi de coğrafi konuma bağlı. Ay Tutulması’nda ise gözlemcinin coğrafi konumu, tutulmanın derecesini belirlemiyor.

Ay Tutulmaların üç tipi var:

NASA’ya nazaran Tam Ay Tutulması esnasında, Ay ve Güneş, Dünya’nın tam ters yönlerinde hizalanıyor.

NASA, “Ay bütünüyle Dünya’nın gölgesinde kalıyor olsa da, bir miktar Güneş ışığı Ay’a ulaşır” diye ekliyor.

Sadece bu Güneş ışığı Dünya’nın atmosferinden geçerken, mavi ışığın büyük kısmı atmosfer tarafınca filtreleniyor ve Ay kırmızı görünüyor. Bu yüzden bu vakaya “Kanlı Ay Tutulması” da deniliyor.

IAC’ye nazaran “Dünyamızın yarıçapı, Ay’ınkinin dört katı genişliğinde olduğundan, gölgesi de geniş oluyor ve Tam Ay Tutulması 104 dakikaya kadar sürebiliyor.”

8 Kasım’da göreceğimiz de tam olarak bu.

İsminden de anlaşılabileceği benzer biçimde, parçalı Ay Tutulması’nda Ay’ın yalnızca bir kısmı Dünya’nın gölgesinde kalıyor.

Tutulmanın derecesine nazaran, koyu kırmızı ve kimi zaman de kömür grisi bir gölge görülebiliyor.

Bu renkler, gölgede kalan ve ışık alan bölgeler arasındaki farklılıktan kaynaklanıyor.

NASA’ya nazaran parçalı Ay Tutulması yılda iki kez gerçekleşiyor.

Bu vaka, Ay Dünya’nın yarı gölgesinden geçerken gerçekleşir ve daha zayıf bir gölge oluşur.

Dolayısıyla bu tutulmalar daha azca belirgindir ve insan gözü tarafınca kolaylıkla algılanamıyor.

Bu yüzden bu tutulmalar çoğu zaman gök vakaları takvimlerinde kendisine yer bulamıyor.