Emekli Büyükelçi Aydın Sefa Akay, 1994 yılında Ruanda'da yaşanan soykırımı araştıran Birleşmiş Milletler panelinin üyesiydi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Uluslararası Ceza Mahkemesi hakimi ve Birleşmiş Milletler bünyesinde görev yapan emekli büyükelçi Aydın, 2016 yılında Türkiye'de yaşanan darbe girişimi sonrasında tutuklanarak 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. “Bylock” kullanmak ve “terör örgütüne üye olmak”. Sefa Akay'ın başvurusunda Türkiye'yi kınadı.
AİHM, Akay'ın 2017 yılındaki talebi üzerine bugün karar verdi.
AİHM, itirazla ilgili olarak, Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin özgürlük ve güvenlik hakkına ilişkin 5. maddesi ile aile ve özel hayata saygıya ilişkin 8. maddesini ihlal ettiğine karar verdi.
AİHM, Türkiye'nin Akay'a 21 bin euro para cezası ödemesine karar verdi. Karara göre Türkiye, mahkeme masrafları için 7 bin avro ödeyecek.
260 bin euroluk ekonomik tazminat reddedildi
Akay, AİHM'den 150 bin euro'su BM hakimi görevini yürütemediği dönem için, 110 bin euro'su ise özgürlüğünün kısıtlanması ve itibarının zedelenmesi nedeniyle olmak üzere 260 bin euro tazminat talebinde bulunmuştu. tutuklanmasından dolayı zarar gördü.
AİHM'in gerekçeli kararında ne söylendi?
AİHM, gerekçeli kararında, yerel mahkemenin Akay'ın diplomatik dokunulmazlıktan yararlanmadığı yönündeki yorumunun “inandırıcı olmadığını” belirtti.
Gerekçeli kararda, Akay'ın “kişisinin ve özel ikametgahının dokunulmazlığı ve her türlü tutuklama veya gözaltına karşı korunma da dahil olmak üzere, uluslararası hukuka uygun olarak tam diplomatik dokunulmazlığa sahip olduğu” belirtildi.
Kararda, “Bu nedenle Akay'ın tutuklanması, tutuklanması, evinin ve şahsının aranması hukuka aykırıdır” denildi.
Kararda, Türkiye'deki yerel mahkemelerin, başvuranın diplomatik dokunulmazlığı konusunu sekiz aydan uzun bir süreden sonra ilk kez incelediği ve bu durumun, Akay'ın uluslararası bir yargıç olarak sahip olduğu tüm korumayı ortadan kaldırdığı değerlendirmesinde bulunulduğu belirtiliyor.
Başvuruda, Akay'ın BM hakimi olmasına ve özel dokunulmazlığa sahip olmasına rağmen, polisin evinde ve mülkünde yaptığı aramalar, duruşma öncesindeki tutukluluk koşulları ve deneme süresi boyunca Türkiye'nin Akay'ın insan haklarını ihlal ettiği belirtiliyor. .
Emekli Büyükelçi Aydın Sefa Akay, 1994 yılında Ruanda'da yaşanan soykırımı araştıran Birleşmiş Milletler panelinin üyesiydi. Akay, BM yargıcı olmadan önce Türkiye'nin Burkina Faso Büyükelçisi olarak görev yapıyordu.
ICC Türkiye'yi BM'ye şikayet etti
Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC), daha önce diplomatik dokunulmazlığa sahip olduğunu söyleyen Akay'ın derhal serbest bırakılması çağrısında bulunmuş ancak Ankara bu talebi reddetmişti.
Uluslararası ceza mahkemeleri Türkiye'yi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne şikayet etti.
Türkiye'deki yargılamasının ardından 2021 yılında Yargıtay tarafından 7 yıl 6 ay hapis cezası onaylanan Akay, şu anda Rize'de tutuklu bulunuyor.
Akay, Türkiye'deki duruşmalarda kendisine yöneltilen suçlamaları kabul etmedi
Akay, Türkiye'deki duruşmalarda kendisine yöneltilen suçlamaları reddetti.
ByLock kullanmanın kendisini “FETÖ” üyesi yapmadığını belirten Akay, “Bu programı kullanan herkes FETÖ üyesi değildir. Ben onlardan değilim. Programı indirdim ama şifre kullanmadım. Bu programı kullanan ve FETÖ üyesi olmayanların oranı yüzde 1 olsa da ben de onlardan biriyim.” konuştu.
BM Dokunulmazlığı
BM'deki hakimlik görevi nedeniyle mutlak dokunulmazlığa sahip olduğunu iddia eden Akay, tutuklanmasının Türkiye'yi bağlayan uluslararası hukuku ihlal ettiğini söyledi.
Dışişleri Bakanlığı'nın dokunulmazlığına ilişkin hazırladığı mütalaanın keyfi olduğunu belirten Akay, tüm saygın hukukçuların içtihatlarına göre mutlak dokunulmazlığa sahip olduğunu ve bu durumun BM'ye yerleşinceye kadar devam edeceğini söyledi. .
Herhangi bir terör örgütü ya da dini grupla bağlantısının bulunmadığını belirten Akay, şöyle konuştu: “Görevim ya da çıkarım nedeniyle FETÖ ile ilişkilendirilmem mümkün değil.”
ByLock programını kullandığını iddia eden Akay, bunu daha önceki açıklamalarında da açıkça belirttiğini, bu programın terör örgütü üyeleri tarafından kullanıldığından haberi olmadığını, programı Google Play Store'dan indirdiğini, herhangi bir şifreleme kullanmadığını söyledi.
“Zamanın ruhu…”
ByLock'un yanı sıra Skype, Viber, Whatsapp gibi uygulamaları da indirip kullandığını belirten Akay, duruşma hakimine şunları söyledi: “Bu programlar arasında Whatsapp çok bilinen bir uygulama. Bunlar varken neden ByLock'a ihtiyaç duydunuz?” Bu programı indirmek size ne kadar kolaylık sağladı?” “Zamanın ruhu ya da trend demeliyim. Ben emekliyim. Ülkenin genel emeklilik profiline uyuyorum. Çok zamanım var. Bu tür iletişim kanallarını kullanıyorum.” O cevapladı.
Burkina Faso Dışişleri ve Bölgesel İşbirliği Bakanı Djibrill Yipene Bassole ile yakın dostluğu olduğunu iddia eden Akay, Bassole'nin tavsiyesi üzerine ByLock programını indirdiğini söyledi.
Birleşmiş Milletler'deki görevinden önce Türkiye'nin Burkina Faso Büyükelçisi olarak görev yaptığını belirten Akay, farklı siyasi görüşlere veya dini cemaatlere mensup her Türk vatandaşıyla ilgilendiğini, Türkiye'ye döndükten sonra da orada tanıştığı insanlarla iletişimini sürdürdüğünü söyledi. .