Ukrayna'nın AB'ye katılım müzakerelerinde Avrupa'yı neler bekliyor?

Avrupa Birliği (AB), Ukrayna ile katılım müzakerelerine başlayarak son yılların en büyük dönüm noktasını yaşayarak “yüzleşme” aşamasına geldi.

Yaklaşık 44 milyon nüfusuyla Ukrayna açık ara en büyük potansiyel AB üyesidir. AB'de yüzölçümü açısından birinci sırada yer alan Fransa'dan daha büyük olan Ukrayna'nın entegrasyonu büyük bir varoluşsal sorun haline gelebilir.

2000'li yılların başındaki “Büyük Patlama”nın demografik ve coğrafi genişlemesine ilişkin görüşmelerde AB müzakerecileri “Büyük ülkeler, büyük sorunlar” dediler. Şöyle bir sloganı vardı:

Genişleme görüşmeleri, yıllardır Sovyet etkisi altında kalan eski sosyalist ülkelerin entegrasyonunun ilk turunu ilgilendiriyor.

Bugüne kadarki en büyük AB genişleme süreci, İngiltere'nin AB başkanlığını üstlendiği 1998 Londra Konferansı ile başladı.

“Genişleme görüşmeleri” 2004 yılında Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya, Estonya, Letonya ve Litvanya'nın katılımıyla sonuçlandı.

Tamamen sosyalist veya komünist bir rejim deneyimini paylaşmayan tek yeni üyeler olan Kıbrıs ve Malta da AB'ye dahil edildi.

Ancak tüm süreç, ekonomik büyümenin ve iddialı olmayan bir Rusya öngörüsünün olduğu nispeten iyi bir ortamda gerçekleşti.

Ancak 20 yıl sonra durum tersine döndü.

Başka bir dünya, başka bir hikaye

AB üye devletlerinin çoğu, ağır borçlar ve kamu açıklarının yanı sıra yoğun göçmen ve mülteci akınlarını da içeren mali krizlerle boğuşuyor.

Bütün bunlar yaşanırken Ukrayna, Avrupa'nın 1945'ten bu yana gördüğü en büyük savaşta kendisini Rusya'ya karşı savunmaya çalışıyor.

Dost ülkeler arasındaki bölünmeler, insani ve ekonomik yaşamlar açısından, sözde “etnik çatışmalar” veya kötü tanımlanmış “teröre karşı savaş”tan daha maliyetli hale geldi.

Savaş nedeniyle büyük nüfus kaybıyla karşı karşıya kalan Ukrayna, barış, siyasi istikrar, açık ve güvenli sınırlar ve işlevsel altyapı arayışında.

AB'deki en yakın destekçileri bile bunun farkında.

Polonya Başbakanı Donald Tusk'ın partisi Civic Platform'un dış politika ve Avrupa politikası danışmanı Krzystof Kubon şunları söyledi: “Ukrayna'daki savaşın başlangıcından bu yana, sadece yeniden yapılanmadan değil, iyileşmeden bahsediyoruz.”

Kubon, “Çünkü bu toparlanma, Avrupa devlet ekonomilerinin büyümesi ve genişlemesi ve Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne yakınlaşması için fırsatlar yaratıyor” dedi.

AB diplomatları, bu yeni genişlemenin mali çerçeve dönemi olan yedi yılda 186 milyar avroya mal olacağını tahmin ediyor.

AB'nin 2022 bütçesinin tamamı 170 milyar euroyu buluyor.

Ancak AB'nin 2021'den 2027'ye kadar olan uzun vadeli bütçesinin 1,13 trilyon Euro civarında olacağı tahmin ediliyor.

Bu bütçe planlamasına Ukrayna'daki savaştan ve yeni bir genişleme sürecinin başlamasından önce karar verilmişti.

Ekonomik açıdan harap olmuş bir Ukrayna'yı AB'ye entegre etmek, özellikle mali açıdan son derece zorlu görünüyor, ancak imkansız değil.

Hedefe ulaşmak imkansız değil

Bütçe esas olarak üye ülkelerin siyasi iradesine bağlı olmakla birlikte, siyasi koşullar, jeopolitik öncelikler ve iç çıkarların dengelenmesi de hassas bir rol oynamaktadır.

Ukrayna'nın bütünleşme sürecinin tamamı, AB bütçesinin büyük ölçüde yeniden tasarlanmasını gerektirecek ve mevcut üye devletlerin ortak ekonomik çabalarını gerektirmesi bekleniyor.

Şu anda, Polonya, İspanya, Portekiz, Macaristan ve diğerleri gibi AB'de en fazla yararlanan ülkeler, katkıda bulunan ülkeler olarak değerlendirilmektedir.

AB'de büyük ekonomilere sahip olan ve bundan fayda sağlamaktan çok katkıda bulunan ülkelerden ortak bütçeye daha fazla para harcamaları istenebilir.

Bu, AB uyum politikasının karmaşık bir şekilde yeniden tanımlanmasını gerektirmektedir.

Kubon, Polonya gibi “Big Bang” süreciyle AB'ye katılan bir üye ülkeye uyum politikasının sağladığı faydaların bir gün tarih olacağını savundu.

Bu durumda ülkenin yeni büyüme fırsatlarından yararlanacağını ancak bunun ancak Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne ılımlı bir hızla katılmasıyla mümkün olabileceğini belirtti.

Kubon, “Almanya'ya Polonya perspektifinden baktığımızda geleceğimizi parlak görüyoruz. Polonya ile Almanya arasındaki ekonomik ilişkilere baktığımızda iki ekonominin karlı bir sinerji yarattığını görebiliyoruz” diye konuştu ve Almanya'nın, ülkesi AB'ye girdiğinde birliğe en büyük katkıyı sağlayan ülke.

Almanya'nın AB bütçesine, özellikle uyum politikalarına yaptığı net katkı, Orta Avrupa ülkelerinin Almanya'nın güçlü üretim bölgesine girmesiyle verimli bir yatırım haline geldi.

Polonya açısından Ukrayna ve Polonya'nın aynı modeli tekrarlama ihtimali var gibi görünüyor.

Ağırlığınca altın değerinde kara toprak

Ukrayna %71 ile dünyanın en verimli topraklarına sahip ülkesidir. Ayrıca organik elementler açısından zengin olan “chernozem” (“kara toprak” anlamına gelen eski bir Rusça kelime) topraklarının yaklaşık %51'ini kaplamaktadır.

Ukrayna arazi piyasası, sunduğu potansiyeli ortaya koyarak, Rusya'nın tam kapsamlı işgalinden sadece birkaç hafta önce, 1 Ocak 2022'de özel yatırımcılar için önemli ölçüde genişletildi.

Büyük yatırımcıların çoğu, zengin yerel halkın sahibi olduğu Kernel gibi Lüksemburg merkezli tarım şirketleri veya ABD, Çin ve Körfez ülkelerinden çokuluslu şirketler olsa da, Ukrayna toprakları, özellikle de AB'den sonra teorik olarak ülkenin ortak tarım politikası kapsamında finansman için uygun hale gelebilir. savaş.

Ancak Ukrayna'nın AB tarım sektörüne girme ihtimali mevcut üye ülkeleri pek de mutlu etmiyor.

Örneğin Polonyalı çiftçiler, AB'nin Kiev'in savaş çabalarını desteklemek için oluşturduğu işlevsel Ukrayna tahıl ithalat planına büyük direnç gösterdi.

Ancak bu ortaya çıkan sorunlardan yalnızca bir tanesidir.

Ukrayna, Moldova, Batı Balkan ülkeleri ve belki de bir gün Gürcistan'ın entegrasyonu AB'nin karar alma süreçlerinde köklü değişiklikler gerektirebilir.

işleri zorlaştırmak

Avrupa Komisyonu'nun Polonya, Macaristan ve Bulgaristan'la yaşadığı sorunların ardından AB kurumlarının hukukun üstünlüğünü uygulayabilme becerisinin sorgulanması kaçınılmaz olacak gibi görünüyor.

Her AB üyesi devlet, en küçüğü veya en dezavantajlısı bile olsa, oy verme, çekimser kalma veya veto etme hakkına sahip egemen bir devlettir.

Bir üye devletin Brüksel'de alınan kararlara saygı duyma ve hatta engelleme eğilimini azaltan herhangi bir iç değişiklik, birliğin uzun vadeli ömrünü tehlikeye atabilir.

Bazıları, AB uyum politikalarının ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin gözden geçirilmesinin, genişlemeden önce AB'nin kilit kurumlarında ve karar alma mekanizmalarında derin ve kapsamlı bir reform gerektireceğini ileri sürüyor.

2004 genişlemesinden bu yana, AB liderliği, Birliğin düzgün işleyişini sağlamak için her üye ülkeye veto yetkisinin verildiği Avrupa Konseyi'nin karar alma sürecinde reform yapmaya odaklandı.

Ayrıca 2004 yılından itibaren nitelikli çoğunluk oylamasının kapsadığı politika alanlarının artırılması misyon haline gelmiştir.

Paris merkezli Jaques Delors Enstitüsü'nden Lukas Macek'e göre karar alma ve hukukun üstünlüğüne ilişkin konular zaten yeterince karmaşık.

Euronews'e verdiği röportajda Macek şunları söyledi: “30'dan fazla üye devletin yer aldığı bir Avrupa Birliği'ne doğru genişleme çözümün bir parçası olabilir, ancak sorunun daha da kötüleşmesine yol açabilir.”

“Genişleme, 27 üye ülkenin sıkışıp kaldığı sınırları değiştirebilir. Maalesef mevcut siyasi dinamikler bu yönde ilerlemiyor gibi görünüyor.”

Sonuç olarak, Avrupa şüpheciliğinin AB genelinde yükselişe geçmesi ve genişleme karşıtı görüşlerin kamuoyunda giderek daha fazla zemin kazanması nedeniyle üye ülkeler değişime istikrarı tercih edebilir.

Kubon, “Birçok üye ülkede Avrupa Birliği'nde reform ve değişiklik yapılmasına yönelik siyasi iradenin olmadığını düşünüyorum” dedi.

“AB'deki ana siyasi güçler arasında, Polonya'daki siyasi partimde olduğu gibi değişiklik yapma konusunda yeterli irade yok. Yunanistan Başbakanı Miçotakis'in partisi ile diğer EPP üyeleri arasında da durum aynı.”

Macek, çözümün daha küçük adımlı bir yaklaşımla gelebileceğini savundu.

“Ele alınması gereken en önemli konu, genişleme sürecinin adaylar için daha ayrıntılı, ilerici ve daha motive edici bir şekilde organize edilmesidir. Sürecin üyeler için daha güvenilir ve daha geri döndürülebilir bir şekilde yeniden düzenlenmesi önemli bir rol oynamaktadır.”